Tuhaf soyadlar ve bir öneri... OSMAN ÖZSOY

Tuhaf soyadlar ve bir öneri...

Öyle soyadları var ki...

Kimi 'Çıplak', kimi 'Donsuz'...

Şu soyadlarına bir bakar mısınız?

Pipi, Cirt, Cort, Yosma, Dana, Meme, Öküz, Kalça, Götürür, Sokar, Gösterir, Ayı, Şapşal, Yalama, Dönekoğlu...

Şaka gibi değil mi?

Ama gerçek...

Bunlar Nüfus Müdürlüğü kayıtlarından derlenmiş isimler.

Hatta bir kaymakam, 35 yıllık meslek yaşamında görev yaptığı il ve ilçelerde resmi işlemler sırasında karşılaştığı ilginç isimlere yer verdiği bir kitap da hazırlamıştı.

1 Ekim itibari ile çeyrek asrı aşan eğitimcilik yaşamımda öyle öğrenci isimleri ve soyadları ile karşılaştım ki, derste bir vesile ile ismi geçiverecek diye ödleri patlıyordu.

Daha doğmadan öldürmektir çocukları bu... Sosyal hayatlarını zindan etmektir...

Üniversitede verdiğim derslerden biri de 'İmaj Yönetimi...'

Satılmış Dönekoğlu adında birinin genel müdür olma ya da siyasette yükselme imkanı var mı bu ülkede? Kısa sürede muhalifler öyle bir itibarsızlaştırır ki, paçavraya çevirirler adamı.

Soyadı 'Çıplak' ya da 'Donsuz' olan birinin bırakın bakan olmayı, öğretmen olup öğrencilerilerin karşısına çıkabilme ihtimali var mı?

Biliyorsunuz, okullarda öğrencilere kayıt numarası olarak 100 numara vermek yasak. Arkadaşları dalga geçmesinler, gururları kırılmasın diye.

Soyadları 'Çıplak', 'Donsuz', 'Arsız, 'Azmış', 'Kaltak', 'Ayı', 'Şapşal' olanların gururu ne olacak?

Soyadı Kanunu çıktığı dönemde, milletin cahilliğinden ve okuma yazmama bilmemiş olmasından yararlanan işgüzar kimi nüfus müdürlüğü çalışanları, kimi zaman ciddiyetsizlikten, kimi zaman gırgıra almak için, kimi zaman kasıtlı olarak, kimisi de açıkça söyleyelim belli ailelere karşı husumetinden yada hainliğinden akıl almaz soyadları uydurdular.

İnsanlar bu kadar tuhaf soyadlarına ömür boyu katlanmak, çocuklar ve gençler bu utançla daima yaşamak zorundalar mı?

Diyeceksiniz ki, isteyen mahkemeye başvurduğunda zaten değiştirebiliyor..

Bunu bilmeyen yok...

Fakat bu tek başına çözüm değil.

Avukat ve mahkeme giderleri, yargının iş yükünü durduk yerde artırma meselesi, yargı sürecinde zaman kaybı gibi nedenler de değil sadece sözkonusu olan.

Çok ciddi hısım akraba, hatta aile baskısı bu konuda da geçerli.

'Soyadımı değiştirirsem annem, babam, kardeşlerim ne der?' durumu da söz konusu...

Şu unutulmamalı...

Dedeniz yaşıyorsa o aile büyüğünüz gibidir. Amca ve halalar onun ekseninde döner. Üst çatı dedeniz olur. Dedeniz öldüğünde birinci derece aileniz, babanız üzerinden devam eder ve kendi aile büyüğünüz o olur. O da öldüğünde siz kendi ailenizin büyüğü olursunuz.

Aslında bakarsanız herkesin soyu kendinden devam eder. Yani amcalarım ne der, halam ne düşünür, kardeşlerime ayıp olur mu meselesi 30-40 sene içinde tamamen anlamını yitirir...

Bu nedenle, toplumda farklı anlamlar yüklenen ve söylediğinizde sizi de inciten bir soyadınız varsa, 'annem, babam, kardeşlerim, amcalarım vs. ne düşünürler?' diye kaygılanmak durumunda değilsiniz. Uygun bir soyad bulun, değiştirin gitsin.

İletişim teknolojisi imkanlarının herkesi sanal ortamda yüz yüze getirdiği ve arzu edildiğinde herhangi bir kişiyi bulmanın zor olmayacağı günümüzde, dünde kalacaklardan daha ziyade, yarınki kuşakları düşünüp onların psikolojisini sarsmamak öncelik olmalıdır.

Konunun bir de, 'kim kimdir'e karşılık gelen güvenlik boyutu var.

Son 100 senede ölenler de dahil, artık herkesin TC Kimlik Numarası var.

Yani ad ve soyadınızı değiştirerek kendinizi devletten, yargıdan, güvenlik kurumlarından, bankalardan ve alacak / verecekli olduğunuz kişilerden gizleyemezsiniz. Numaranız girildi mi, tüm geçmişiniz zaten ortada.

Bu nedenle, vatandaşların tuhaf ad ve soyadlarını değiştirmelerinin devlet açısından sakınca oluşturacak durum yok.

O halde önerimiz şu:

Devletimiz son yıllarda pek çok konuda dünle yüzleşerek temiz sayfa açma ve yeni bir gelecek inşa etme çabasında.

Böyle bir fırsat aileler ve bireylere de sunulmalı.

Herkes ailece yeni bir dönemin kapısını aralayabilmeli, kendi ailesini itibarlı ve çevresinde saygın bir marka yapmanın da yolunu kollamalı. Yeni bir start vermeli toplum...

Ayrıntılı formülü devletin ilgili kurumlarında daha net olarak ortaya konulmak üzere, çıkarılacak bir kanunla, mahkemelere başvurmaya gerek kalmaksızın, Nüfus Müdürlüklerine belli tarihe kadar noter tasdikli bir dilekçe yapılacak resmi bir başvuru ile buna imkan sunulmalı. İsteyen yeni soyadını zahmetsizce seçmeli?

Vatandaşlar ciddi bir ücret ödeme, yargı ile uğraşarak zaman kaybetme baskısı altında kalmamalı...

İsteyen vatandaşlar 1 yıl içinde başvurmak üzere 1 defaya mahsus soyadını değiştirebilmeli. Gönül ister ki, soyadı ile sorunu olan aileler toplansın ve yeni soyadlarına aile içinde birlikte karar versinler. Ama 18 yaşını geçmiş kişiler için böyle bir değişiklikte aile muvafakatini alma gibi bir zorunluluk da olmamalı.

Ne dersiniz? Devlet yeni bir başlangıç için sizlere ve arzu eden tüm vatandaşlara böyle bir fırsat sunmalı mı?