Deniz Çingeneleri, Tayland’ın batı sahilinde yer alan Burma’daki tropik adalarda yaşayan göçebe insanlardır. Suda dolanan bir kabile. Yürümeyi öğrenmeden yüzmeyi öğrenirler ve hayatlarının yarısından fazlası, genelde doğdukları ve öldükleri yer olan açık denizde bir teknede geçer. Yaşamlarını midye ve denizhıyarı toplayarak sürdürürler. Çocukları genelde deniz yüzeyinden on metre derinliğe kadar dalar ve yiyecek toplar; bunların arasında su altı yaşamının küçük parçaları da vardır ve bunu asırlardır yaparlar. Kalp atışlarını yavaşlatmayı öğrenerek suyun altında birçok yüzücüden iki kat daha fazla kalabilirler. Bunu hiçbir dalma ekipmanı olmadan yaparlar. Onlardan bir kabile olan Sulular, inci çıkartmak için yirmi iki metreden fazla dalarlar. Bizim açımızdan bu çocuklan farklı kılan şey onların bu kadar derinde gözlük kullanmadan çok rahat görebilmeleri. İnsanların çoğu su altında net göremez çünkü güneş ışığı suda kırılır, bu yüzden de ışık retinada doğru noktaya düşmez.
İsveçli bir araştırmacı olan Anna Gislen, Deniz Çingenelerinin su altında okuma becerilerini araştırdı ve bunun Avrupalı çocuklardan en az iki kat fazla olduğunu gördü. Çingeneler göz merceklerinin şeklini daha da önemlisi gözbebeklerinin boyutunu yüzde 22 daraltarak kontrol etmeyi, öğrenmişlerdi. Bu çok dikkat çekici bir buluştu çünkü insanların gözbebekleri su altında refleks olarak büyür ve gözbebeği ayarının, beynin ve sinir sisteminin kontrol ettiği sabit ve doğuştan gelen bir refleks olduğu düşünülür.
Deniz Çingenelerinin su altında görme becerisi benzersiz bir genetik yetenek ürünü değildir. Bunu öğrendiği andan beri Gislen, İsveçli çocuklara su altında görebilmeleri için gözbebeklerini daraltmayı öğretiyor; bu, fiziksel bağlantılı, değiştirilemez devre olduğu düşünülen şeyi değiştiren eğitimin umulmadık etkilerini gösteren beynin ve sinir sisteminin başka bir örneğidir[1]
[1] Geniş bilgi: DOIDGE Dr. Norman [Kitap]. – Kendini Değiştiren Beyin, Özgün Adı: The Brain that Changes Itself, Editör: Prof. Dr. YAŞAR KÜÇÜKARDALI İngilizceden Çeviren: İBRAHİM ŞENER, Nisan-2012, İstanbul. S.308-309
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder