18 Şubat 2012 Cumartesi

Osmanlı Arşivlerinde Somali

Osmanlı Arşivlerinde Somali


1 Tarih: 01/B /1273 (Hicrî) Dosya No:215 Gömlek No:5 Fon Kodu: A.}MKT.NZD.
Esir ticaretine mani olunmak için Somali ile Yemen arasındaki boğaz geçişlerine kale yapılması ve top yerleştirilmesi.

2 Tarih: 28/Ş /1294 (Hicrî) Dosya No:118 Gömlek No:35 Fon Kodu: Y..EE..
Re'sü'l-hafun'a kadar olan Somali sahillerinin Osmanlı Devleti'nin koruması altında olduğunu, İngiltere Hükümeti'nin tasdik etmesi münasebetiyle beş bendlik bir mukavelaname sureti. 

3 Tarih: 01/Ra/1295 (Hicrî) Dosya No:118 Gömlek No:41 Fon Kodu: Y..EE..
Somali sahillerinde Osmanlı Devleti'nin hakimiyet hakkının İngiltere Hükümeti'nce tasdik edildiği ve bunun Mısır Hidivliği ile İngiltere arasında mukaveleye de derc edildiği hakkında Hariciye Nezareti'ne İngiltere Sefareti'nden gelen takririn tercüme sureti.

4 Tarih: 07/Ş /1296 (Hicrî) Dosya No:2 Gömlek No:49 Fon Kodu: Y..PRK.A...
Somali sahili hakkında Mısır Hidiviyeti ile İngiltere arasında akdedilen mukavelenamenin Meclis-i Vükela'ca müzakeresi.

5 Tarih: 13/Ş /1296 (Hicrî) Dosya No:118 Gömlek No:36 Fon Kodu: Y..EE..
Somali Kıtası'ndaki Osmanlı Devleti'nin hakimiyet hakkına hiç bir yabancı devletin müdahale edemeyeceği, oraların muhafazası için memurlar gönderilmesinin hidive bildirildiği ve ayrıca talimat gönderileceği hakında Hariciye Nezareti'nin İngiltere Sefareti'ne yazdığı müzekkirenin tercümesi.

6 Tarih: 12/S /1297 (Hicrî) Dosya No:163 Gömlek No:66 Fon Kodu: Y..A...HUS.
Somali sahillerinde Asab ile karşısındaki Büyükada'ya İtalya'nın harb ve ticaret gemileri göndermek suretiyle giriştiği teşebbüse karşı oraya Osmanlı Bayrağı çekilmek üzere bir harb gemisi gönderilmesine dair. 

7 Tarih: 14/Ra/1297 (Hicrî) Dosya No:163 Gömlek No:111 Fon Kodu: Y..A...HUS.
Seyyid Fazıl Efendi'nin dilekleri hakkında vereceği layihanın takdim edileceğine, Somali arazisi işinin Hayreddin Paşa'nın bulunacağı Meclis-i Vükela'da müzakere edileceğine dair.

8 Tarih: 07/B /1297 (Hicrî) Dosya No:335 Gömlek No:21559 Fon Kodu: İ..HR..
İngiltere Sefareti'nden padişaha gelen muhtıradaki Ankara Defterdarı'nın azli ve Somali sahilleri meselesinin hususi tahrirat ile halledilmesi.

9 Tarih: 13/N /1297 (Hicrî) Dosya No:118 Gömlek No:43 Fon Kodu: Y..EE..
Zeyla hududundan Re'sü'l-Hafun'a kadar olan Somali sahillerinin Osmanlı Devleti'nin hakimiyetinde olduğu vesaireye dair Meclis-i Vükela mazbatası.

10 Tarih: 13/N /1297 (Hicrî) Dosya No:118 Gömlek No:44 Fon Kodu: Y..EE..
Somali sahillerine dair İngiltere ile Mısır Hidivliği arasında imzalanmış mukavelename suretinin takdim kılındığı.

11 Tarih: 13/N /1297 (Hicrî) Dosya No:118 Gömlek No:73 Fon Kodu: Y..EE..
Somali kıtasına ecnebî bir devletin müdahale edeceği.

12 Tarih: 29/Z /1298 (Hicrî) Dosya No:1 Gömlek No:49 Fon Kodu: Y..PRK.MK..
Afrika sahillerinde İngilizlerin faaliyetleri. Mısır hidivinin İngilizlerle mukavele imzaladığı. (a.g.tt)

13 Tarih: 17/Ca/1299 (Hicrî) Dosya No:3 Gömlek No:16 Fon Kodu: Y..PRK.EŞA.
Afrika kıtasının güney sahillerinde Devlet-i Aliyye hakimiyeti altındaki Somali eyaletini İtalya ve Fransa'nın işgalleri hakkında İngiltere'nin görüşü.

14 Tarih: 12/M /1300 (Hicrî) Dosya No:1 Gömlek No:69 Fon Kodu: Y..PRK.SRN.
Mısır'da İngilizler ile Fransızlar arasında rekabet olduğu ve Mısır'dan Habeşistan'a bir şimendüfer inşası gerektiği. Lord Dufferin'nin Mısır'a vali olacağına dair söylentiler bulunduğu. Sudan'da durumun sakin olduğu. Afrika kıtasındaki Osmanlı nüfuzunun azaldığı.

15 Tarih: 05/R /1300 (Hicrî) Dosya No:124 Gömlek No:34 Fon Kodu: Y..EE..
Somali sahiline dair İngiltere ile Mısır Hidiviyeti arasında 1877 tarihinde akd olunan sözleşmenin tastiken bir ferman ıstarı talebini havi İngiliz maslahatgüzarı muhtırasının arz ve takdim edildiği.

16 Tarih: 19/R /1300 (Hicrî) Dosya No:124 Gömlek No:33 Fon Kodu: Y..EE..
Somali'nin hakimiyet ve mülkiyet mercii İngiltere'nin talebi, burasının Devlet-i Aliyye adına hidiv tarafından idaresine ilişkin Said Paşa'nın arz ve mutalaası.

17 Tarih: 29/Z /1300 (Hicrî) Dosya No:1 Gömlek No:92 Fon Kodu: Y..PRK.SRN.
Basra Limanı'nda bir vapur şirketi tesisi ve Hicaz Şimendüfer Hattı hakkında bazı mütalaalar. a.g.y.tt.

18 Tarih: 29/Z /1300 (Hicrî) Dosya No:6 Gömlek No:89 Fon Kodu: Y..PRK.TKM.
İngilizlerin Hindistan'da müslümanlarla gayr-i müslimlerin arasını açmaya ve Sudan'da müstakil devlet kurmaya çalıştıkları (tt).

19 Tarih: 05/C /1301 (Hicrî) Dosya No:125 Gömlek No:5 Fon Kodu: Y..EE..
Sudan'ın Mısır'dan tefrikiyle ayrı bir eyalet yapılması, Bahr-i Ahmer limanlarının isgali, Somali ile ilgili mukavelenamanin tasdiki gibi konularda Londra Sefiri Musurus Paşa'nın işar etdiği husuların Meclis-i Vükela'da müzakeresine ait mazbata.

20 Tarih: 11/L /1301 (Hicrî) Dosya No:225 Gömlek No:59 Fon Kodu: MV.
İngiltere Hükümeti tarafından Hidiviyet-i Mısrıye ile yapılan akitde Somali ile birlikte Berbera Limanı'nda Hükümet-i Seniyye hükümranlığına verilmesi ve Liva-i Osmaniye'nin dikilmesi.

21 Tarih: 17/Z /1301 (Hicrî) Dosya No:118 Gömlek No:45 Fon Kodu: Y..EE..
Berbera'nın ve Somali sahillerinin Osmanlı hakimiyeti altında olduğunu Lord Granvil'in tasdik eylediği hakkında nota ile Hariciye Nezareti'nden Londra Sefareti'ne, Berbera Limanı ve Somali sahillerinin Osmanlı hakimiyeti altında olduğuna, oralarda Osmanlı Sancağı'nın dalgalandığına dair tahrirat.

22 Tarih: 04/S /1302 (Hicrî) Dosya No:180 Gömlek No:39 Fon Kodu: Y..A...HUS.
Somali'de Tacura nam mahallin Fransızlar tarafından işgali haberi üzerine protestonun doğru olmadığına mezkur mahallin Mısır münasebetiyle bağlı bulunduğunun Fransız hükümetine tebliğinin münasib olacağına dair.

23 Tarih: 08/S /1302 (Hicrî) Dosya No:118 Gömlek No:38 Fon Kodu: Y..EE..
Padişahın Somali ve Berberâ üzerindeki hükümranlık haklarına halel gelmeyeceği, mamafih bu meselenin Mısır Meselesi'nden ayrı tutulmasının uygun olacağı hakkında Londra Sefareti'nden Hariciye Nezareti'ne gönderilen telgraf.

24 Tarih: 25/S /1302 (Hicrî) Dosya No:8 Gömlek No:6 Fon Kodu: Y..PRK.TKM.
İndependence Belge gazetesine İstanbul'da yayınlanan Ceride-i Havas , Osmanlı ve Easter Ekspress gazetelerinin Sadrazam emriyle kapatıldığına dair gönderilen mektup.

25 Tarih: 08/Ra/1302 (Hicrî) Dosya No:118 Gömlek No:55 Fon Kodu: Y..EE..
Osmanlı Devleti'nin Somali Kıtası'ndaki hakimiyetinin mahafazası ve bu işin Mısır Meselesi'nden haric tutulmak üzere İngilizlerle bir anlaşmaya varılması hakkında Meclis-i Vükelâ mazbatası ile bu mazbatanın takdim kılındığı.

26 Tarih: 26/Ra/1302 (Hicrî) Dosya No:118 Gömlek No:37 Fon Kodu: Y..EE..
Somali ve Berberâ üzerindeki Osmanlı hükümranlık haklarının İngilizlerce tasdik edildiğine dair Londra Sefareti Seniyyesi'nden alınan yazının ve Lord Granvil tarafından verilen notanın tercümelerinin takdim edildiği.

27 Tarih: 04/Ca/1304 (Hicrî) Dosya No:38 Gömlek No:9 Fon Kodu: Y..PRK.ASK.
İngiltere'nin tanzim ettiği Somali sahillerini gösterir haritanın ne maksatla çizildiğinin tedkiki.

28 Tarih: 08/L /1304 (Hicrî) Dosya No:1428 Gömlek No:24 Fon Kodu: DH.MKT.
Filin Adalarına giden vapurlar için bir kömür deposu tesir edilmek üzere İspanya tarafından Somali sahilinde bir küçük körfez satın alındığı ve Hudeyde ve Muha arasında bulunan Suker adasının satın alınması tasavvur olunduğu havadisleri üzerine buraların muhafazası için gereken yerlere asker sevk edilmesi ve Yemen Vilayeti'nce gerekli tedbirlerin alınması.

29 Tarih: 08/Ra/1305 (Hicrî) Dosya No:1465 Gömlek No:120 Fon Kodu: DH.MKT.
Filipin adalarına giden vapurlar için bir kömür deposu tesis olunmak üzere İspanya tarafından Somali sahilinde küçük bir körfezin satın alınmış olduğu, bunun gibi aynı devletin Hudeyde civarında da bir ada satın almak emelinde bulunduğunun öğrenildiği, bu amaçla bölgede gerekli tedbirlerin alınması.

30 Tarih: 29/Ra/1305 (Hicrî) Dosya No:1470 Gömlek No:7 Fon Kodu: DH.MKT.
Yemen vilayetinin Hudeyde ve muhasarasında bulunan Re's-i Mücemle Adası ile Galifka sahili arasındaki limana gelen İngiliz harp gemisinin oradan geçen İngiliz vapurlarının kayalara oturduğu bahanesiyle kayalıklara işaret koymak istemesi ve İspanya Hükümeti'nin Filipin Adalarına giden vapurları için Somali sahilinde bir körfez ve bir ada satın almak istediği haberleri üzerine Yemen sahillerinin muhafazası için gerekli tedbirlerin alınması. (Belge tarihi Ra.30'dur)

31 Tarih: 04/M /1306 (Hicrî) Dosya No:14 Gömlek No:5 Fon Kodu: Y..PRK.BŞK.
Zeyla vergisi karşılık tutularak akdedilmek istenen istikrazdan vazgeçildiği.

32 Tarih: 13/Ra/1307 (Hicrî) Dosya No:5 Gömlek No:108 Fon Kodu: Y..PRK.PT..
Prens Peter ve adamlarının bir Somali Kabilesi tarafından katledildiğinin şayia olduğu.

33 Tarih: 30/Ra/1307 (Hicrî) Dosya No:6 Gömlek No:17 Fon Kodu: Y..PRK.PT..
Somali'de Massai Kabilesi tarafından öldürülenleri mübeyyin telgraf.

34 Tarih: 08/S /1309 (Hicrî) Dosya No:1867 Gömlek No:9 Fon Kodu: DH.MKT.
Portekiz sancağını hamil Somali isimli vapurun İzmir'den erken ayrılmasıyla burada kalan hacıların Haydarpaşa vapuru ile İstanbul'a gönderilecekleri ve Somali vapurunun Haliç'te bekletilmesi veya hacılara ait eşyaların gümrükte bekletilmesi.

35 Tarih: 29/Z /1310 (Hicrî) Dosya No:25 Gömlek No:75 Fon Kodu: Y..PRK.AZJ.
Habeşiştan'ın Avrupa'ya tanıtım politikasını İtalya'nın deruhde eylediği. (tt)

36 Tarih: 29/Z /1310 (Hicrî) Dosya No:25 Gömlek No:97 Fon Kodu: Y..PRK.AZJ.
Arabistan ve havalisinde Osmanlının sahip olduğu yerler ve ahvaline dair Seyyid Fadl Ulvi tarafından kaleme alınmış makale. (tt)

37 Tarih: 29/Z /1311 (Hicrî) Dosya No:19 Gömlek No:35 Fon Kodu: Y..PRK.HR..
Afrika'daki bazı müstemlekatın taksimine dair İngiltere, İtalya, Almanya ve Belçika gibi muhtelif Avrupa devletleri arasında akdolunan mukavelenamelere dair mütalaa. (tt)

38 Tarih: 12/Ca/1312 (Hicrî) Dosya No:116 Gömlek No:3 Fon Kodu: Y..EE..
Zeyla Limanı civarında Somali mevkilerinin hangi devlete ait olduğuna dair Şakir Paşa'nın yazıları ve harita

39 Tarih: 28/B /1312 (Hicrî) Dosya No:34 Gömlek No:12 Fon Kodu: Y..PRK.TKM.
Sudan'da Şeyh Abdullah el-Mehdi ile Somali ve Dungula rüesası tarafından Padişah ile görüşmek üzere gönderildiğini söyleyen Süleyman b. Lukar hakkında yerinde tahkikat yaptırılması.

40 Tarih: 19/B /1319 (Hicrî) Dosya No:2550 Gömlek No:98 Fon Kodu: DH.MKT.
Zenzibar emiri, Mekke şerifi, Somali Mehdisi Muhammed En-Nus ve İbn-i Sabah tarafından yazılmış matbu iki muzır varakanın postayla Kahire'den Yemen'e gönderildiği bildirildiğinden tevziine müsaade edilmemesi.

41 Tarih: 29/B /1319 (Hicrî) Dosya No:2554 Gömlek No:49 Fon Kodu: DH.MKT.
Kahire'den Yemen vilayeti namına gelen zarfdan Mehmed es-Sunusi ve İbnü's-Sabah tarafından yazılan Arabça iki mektubun çıkması üzerine bunların idhal ve intişarına meydan verilmemesi hususunda tebligat yapılması.

42 Tarih: 04/L /1320 (Hicrî) Dosya No:626 Gömlek No:66 Fon Kodu: DH.MKT.
İngiltere'nin Somali'ye sevk ettiği askerlerin önce Aden'e çıkarak sonra Somali'ye gönderildiğinden bahisle Yemen Vilayeti'nce Aden'de olup biteni gözleyecek bir memur bulundurulması talebinin uygun görülmediği.

43 Tarih: 16/Z /1320 (Hicrî) Dosya No:666 Gömlek No:31 Fon Kodu: DH.MKT.
İngiltere, Rusya ve İtalya harp gemileri Aden'e geldiği gibi Taiz'den de bir çok devenin Aden'e sevkedildiği ve bu hususda fazlaca bir malumat olmadığına dair Yemen Vilayeti'nden alınan ihbar.

44 Tarih: 09/M /1321 (Hicrî) Dosya No:42 Gömlek No:66 Fon Kodu: Y..PRK.EŞA.
İtalya'nın Somali topraklarında İngilterelilerin icra-yı hareketine İtalyanların yardım ettiği, İngiltere kralının Roma'yı ziyareti, daha sonra Alman kralının ziyaret edeceği ve İtalya kralının da iade-i ziyaret yapacağı.

45 Tarih: 28/Ra/1321 (Hicrî) Dosya No:106 Gömlek No:87 Fon Kodu: MV.
İngilizlerin Aden'e asker çıkardığına dair haber alınması üzerine ihtiyaten alınacak tedbirlere dair.

46 Tarih: 22/Ca/1322 (Hicrî) Dosya No:25 Gömlek No:120 Fon Kodu: Y..PRK.MYD.
Fransa, Habeşistan ve Somali devlet adamlarına verilen nişanlar.

47 Tarih: 15/C /1322 (Hicrî) Dosya No:70 Gömlek No:105 Fon Kodu: Y..PRK.UM..
Hicaz Valisi Ahmed Ratıb Paşa'nın bir İngiliz kuyumcuya yaptırdığı fildişinden mamul şamdanları Padişah'a takdimi.

48 Tarih: 05/R /1323 (Hicrî) Dosya No:76 Gömlek No:23 Fon Kodu: Y..PRK.UM..
İngilizlerin Aden'deki erbab-ı fesada her türlü yardımı yaptıklarına dair Hudeyde'de Müşir Feyzi Paşa ve Şakir Paşa'ya yazılan şifre.

49 Tarih: 13/Za/1326 (Hicrî) Dosya No:2677 Gömlek No:50 Fon Kodu: DH.MKT.
Kızıldeniz sahilindeki iskelelerden silah girişinin önlenmesi için yapılacak tahkikatlar için üç vapur gönderilmesi gerektiği.

50 Tarih: 06/R /1327 (Hicrî) Dosya No:118 Gömlek No:33 Fon Kodu: Y..EE..
Zeyla ile Re'sü'l-Hafun arasındaki Somali kıtasının emr-i muhafazasının muvakkaten hidivliğe verildiği hakkında.

51 Tarih: 06/R /1327 (Hicrî) Dosya No:118 Gömlek No:34 Fon Kodu: Y..EE..
Zeyla ile Re'sü'l-Hafun arasındaki Somali Kıtası'nın muhafazasının muvakkaten hidivliğe verildiği ve esir zenci ticaretinin yasaklanması hakkında İngiltere Sefareti'ne yazılacak tezkirenin sureti.

52 Tarih: 06/R /1327 (Hicrî) Dosya No:118 Gömlek No:72 Fon Kodu: Y..EE..
Somali hakkında Divan-ı Hümayun kaleminde bir kayıt bulunmadığına dair.

53 Tarih: 28/Ş /1328 (Hicrî) Dosya No:127 Gömlek No:10 Fon Kodu: DH.MUİ.
Ahlaksızlıkları sebebiyle Harbiye mektebinden uzaklaştırılıp alaylara sevk olunacakları sırada firar ederek Paris'te çıkan Meşrutiyet Gazetesini satıp hükümet aleyhinde Mısır'da faaliyette bulunanlar hakkında Mısır Fevkalade Komiseri Hasan Fehmi'nin malumatı.

54 Tarih: 29/Z /1331 (Hicrî) Dosya No:6 Gömlek No:4 Fon Kodu: DH.KMS.
İngiliz Somalisi hududunda bulunan Habeşistan'ın Çing Çıka şehri kaymakamı Yemenli Abdullah Taha'nın gizlice Yemen'e gittiğinden hareketlerinin izlenilmesi.

55 Tarih: 20/R /1332 (Hicrî) Dosya No:17 Gömlek No:17 Fon Kodu: DH.KMS.
İtalyanların Yemen'den topladığı ameleleri muharebe için Trablusgarb'a sevkedeceğinin öğrenildiği, ahalinin aldatılmasına meydan verilmemesi gerektiği.

56 Tarih: 12/Ca/1332 (Hicrî) Dosya No:113 Gömlek No:55 Fon Kodu: DH.EUM.EMN.
İslam aleminin önde gelen dini ve siyasi liderleriyle yakın ilişkide bulunan Şeyh Mehmed el-Feleki'nin elinde bu şahıslarla ilgili bulunan evrakın kendisini ilmi paye ve para verilerek incelenmek üzere alınması.

57 Tarih: 30/B /1332 (Hicrî) Dosya No:88 Gömlek No:36 Fon Kodu: DH.İ.UM.EK.
Ecnebi hükümetlerine ait mülki ve askeri balonlarla uçakların Osmanlı Devleti'ne girmeleri yasak olan bölgeler hakkındaki nizamnamesi.

58 Tarih: 30/Z /1332 (Hicrî) Dosya No:2 Gömlek No:27 Fon Kodu: DH.EUM.7.Şb
Çoğunluğu Somali sahilleri Müslüman ahalisinden olmak üzere Mısır ve Yemenli birtakım casusların, Babülmendeb sahilleriyle Maha ve Hudeyde'ye sevkedildiği bildirildiğinden yakalanmaları için çalışılması.

59 Tarih: 02/M /1333 (Hicrî) Dosya No:4 Gömlek No:10 Fon Kodu: DH.EUM.5.Şb
Habeşistan'ın dahili durumu hakkında bazı delil ve olayları havi Habeşistan Başşehbenderi Mazhar Bey'in Harar'dan gönderdiği tahriratın gönderildiği.

60 Tarih: 05/C /1333 (Hicrî) Dosya No:1 Gömlek No:37 Fon Kodu: DH.EUM.4.Şb
Fransa'nın, Cibuti idareseni muvakkaten Habeşlilere bırakarak buna mukabil ittifak teşebbüsünde bulunmaları üzerine Habeş hükümdarı ile yapılan görüşmede anlaşma sağlanmasının düşmanı telaşlandırdığı. Somali Reisi Molla Seyyid Mehmed'e düşmanı çıkarması durumunda emir veya şeyhlik ünvanı verileceği.

61 Tarih: 05/C /1333 (Hicrî) Dosya No:80 Gömlek No:31 Fon Kodu: DH.EUM.5.Şb
Düşmanların Somali'de bize karşı Habeş askerlerinden istifade edebilmeleri için Habeş Hükümeti'ni ikna etmeye çalıştıklarına dair Habeş Başşehbenderi Mazhar Bey'in tahriratının takdimi.

62 Tarih: 19/Z /1333 (Hicrî) Dosya No:18 Gömlek No:28 Fon Kodu: DH.EUM.5.Şb
İtalya tebeasından olup Kudüs'de ikamet eden ve Somali tabiiyyetine geçmeyen Musevilerin ihracından vazgeçilmesi.

63 Tarih: 17/Za/1335 (Hicrî) Dosya No:42 Gömlek No:42 Fon Kodu: DH.EUM.5.Şb
Şüpheli haline binaen Merkez Kumandanlığı'ndan alınan askerî kararla Bozkır'a tebid edilmiş olan İngiliz tebeasından ve Somali ahalisinden Ahmed b. Yusuf''un, Bozkır'dan Konya'ya naklinin uygun olmadığı.

Hiç yorum yok: