Halifeye İsyan Yalandan İbarettir

Mustafa Kemal Anadolu hareketinin padişaha ve halifeye bir isyan olmadığını aksine esir padişah ve halife ile vatanı kurtarmak için yapıldığını vurgulamıştı. Şeyhülislam Dürrizade Abdullah Efendi‘nin İngilizlerin baskısı sonucu verdiği, Kuvva-yı Milliye mensuplarının kafir, öldürülmelerinin meşru, bunlara karşı çarpışmanın vacip olduğuna dair fetvası büyük yankı uyandırmıştı. Bu fetva o dönemde Ankara için bir engel teşkil edince başta Ankara Müftüsü Börekçizade Mehmed Rifat Efendi‘yle önemli âlimlerinde içinde bulunduğu yüzden fazla kişinin karşı fetvasıyla buna cevap verilmişti. Anadolu hareketinin padişah ve halifeye bir isyan olmadığını aksine esir padişah ve halife ile vatanı kurtarmak için yapıldığını o gülerde vurgulayan Mustafa Kemal Paşa, fetvalar hakkında “Zat-ı Şahanenin ağzından işitsem, bunun zorlayarak ve tazyik altında olduğuna hükmederim” demişti. 25 Nisan 1920′de Büyük Milet Meclisi de bu yönde bir beyanname neşretmişti:

Anadolu’nun her köşesinden gelen vekillerinizin teşkil ettiği Büyük Millet Meclisi; olanı biteni dinleyip anladıktan sonra millete hakikati söylemeye lüzum gördü. İngilizler tarafından satın alınan ve milleti birbirine düşürmek maksadını güden bazı hainler sizi aldatmak için türlü türlü yalanlar söylüyorlar. İzmir’in, Antalya’nın, Adana’nın, Ayıntab ve Maraş ve Urfa havalisinin düşmanlar tarafından işgali üzerine silaha sarılan milletdaş ve dindaşlarımızı yine size mahvettirmek için Padişah ve Halifeye isyan sözünü ortaya atıyorlar. Millet Meclisi, Halife ve Padişahımızı düşman tazyikinden kurtarmak, Anadolu’nun parça parça şunun bunun elinde kalmasına mani olmak, payitahtımızı yine Anavatana bağlamak için çalışıyor. Biz vekilleriniz Cenab-ı Hak ve Resul-ü Ekremi namına yemin ederiz ki Padişaha ve Halifeye isyan sözü bir yalandan ibarettir ve bundan maksat vatanı müdafaa eden kuvvetleri, aldatılan Müslümanların elleriyle mahvetmek ve memleketi sahipsiz bırakarak elde etmektir. Hind’in, Mısır’ın başına gelen halden mübarek vatanımızı kurtarmak için İngiliz casuslarının sizi aldatmak üzere uydurdukları yalana inanmayın! İzmir’ini, Adana’sını, Urfa ve Maraşı’nı, El-Hasıl vatanın düşman istilasına uğramış kısımlarını müdafaa edenler, din ve milletlerinin şerefi için kan döken kardeşlerinizi arkadan size vurdurmak isteyen alçakları dinlemeyin ve onları Millet Meclisi’nin kararı üzerine cezalandıracak olanlara yardım edin, ta ki din son yurdunu kaybetmesin, ta ki milletimiz köle olmasın. Biz birlik oldukça düşman üzerimize gelemeyeceğini resmen ilan etti. Onun candan özlediği aramızda nifak ve şikaktır. Allah’ın laneti düşmana yardım eden hainlerin üzerine olsun ve rahmet ve tevfik Halife ve Padişahımızı, millet ve vatanı kurtarmak için çalışanların üzerinden eksik olmasın.

Büyük Millet Meclisi emriyle

Reis

Mustafa Kemal

(Hakimiyet-i Milliye Gazetesi, 27 Nisan 1920)